TVGĐPT – Trước năm 1975, vở Bi hùng kịch “Tình Thương và Thù Hận” dưới đây được khá nhiều đơn vị GĐPT từ Bến Hải đến Cà Mau chọn tập và trình diễn trong các chương trình văn nghệ sân khấu. Tuy nội dung có thể nói là gần tương tự như vở kịch “Suối Từ” của tác giả Võ Đình Cường; hoặc cũng có thể dựa vào “Suối Từ” để biên soạn lại, nhưng “Tình Thương và Thù Hận” được các Huynh Trưởng GĐPT thích chọn để trình diễn có lẽ vì “Tình Thương và Thù Hận” được tinh giản từ nội dung, lời thoại đến khung cảnh, nhân vật v.v… nên dễ chuẩn bị đạo cụ sân khấu, phục trang hơn, dễ tập hơn.
Như đã hứa từ lúc bắt đầu tục đăng “Suối Từ” và “Mùa Gặt Ác”, Thư Viện GĐPT xin tiếp tục đăng tải lại những Kịch bản cũ đã sưu lục được và các Kịch bản mới sưu tầm (gồm Bi kịch, Hài kịch, Thoại kịch, Thi kịch…, và thêm cả bộ môn Ảo thuật ở một chuyên mục riêng) nhằm hỗ trợ Quý anh chị Trưởng phục hồi lại phần kịch nghệ trong các buổi văn nghệ trình diễn hiện nay đang ngày càng mất tỷ lệ cân xứng so với Ca-Vũ-Nhạc, mà các Niên trưởng thế hệ đàn anh trước đây đã thấy rất rõ. Hy vọng Thư Viện GĐPT có đáp ứng được phần nào nhu cầu của Quý anh chị Trưởng cho lợi lạc chung của sinh hoạt GĐPT.
TÌNH THƯƠNG VÀ THÙ HẬN
Bi kịch – 5 màn, 5 cảnh
Tác giả: DIỆU HOA – NGUYỄN KIM LIÊN
———=oOo=———
PHÂN VAI NHÂN VẬT
- VUA TRƯỜNG THỌ.
- THÁI TỬ TRƯỜNG SANH.
- ÁC NHÂN.
- PHIÊN VƯƠNG.
- TRUNG THẦN / THỪA TƯỚNG.
- QUAN CẬN THẦN / THÁI GIÁM.
- QUÂN SĨ / ĐAO PHỦ (từ 2 đến 4 người).
- Người đọc lời vọng (nên có 2 người đọc 2 giọng khác nhau).
ĐẠO CỤ – PHỤC TRANG:
(Cây rừng, 1 rổ trái cây, mảnh giấy, bút lông, nến, kiếm/gươm; trang phục và vũ khí theo vai diễn…)
oOo
MÀN 1
KHUNG CẢNH: Cung điện vua Trường Thọ.
NHÂN VẬT:
- VUA TRƯỜNG THỌ.
- THÁI TỬ TRƯỜNG SANH.
(KÉO MÀN)
Vua Trường Thọ ngước nhìn bầu trời đêm mù mịt. Kinh thành Ba Diệp đang tràn ngập trong bóng tối nặng nề.
TRƯỜNG THỌ: Ngày mai, vâng, ngày mai, nếu cứ tình trạng này thì sẽ đánh nhau to. Thành kia vấy máu và hồ kia ngập xác người. Đất đã hút bao mồ hôi, giờ lại hút máu người nữa sao?! Ai thích nghe chi những tiếng gầm gào say máu, tiếng khóc than trên trận địa? Không, ta không thể dấy binh được!
Trường Thọ đi qua đi lại trên sân khấu.
TIẾNG VỌNG: Bệ hạ, không có lý do gì chậm trễ, giờ phút hưng vong của nước nhà là đây, chúng ta không thiếu người tài giỏi. Đội ngũ đã sẵn sàng, xin người mau ra lệnh tiến binh!…
TRƯỜNG THỌ: Không! Các khanh ơi! Ta đã chán cảnh binh đao, ta chỉ dùng tình thương và đức độ mà chăn dân, trị nước. Nay ta không vì tham lam ngôi báu mà để dân chúng chịu cảnh binh đao khói lửa, cho vợ phải khóc chồng, con phải khóc cha.
Trường Thọ bước đến phòng Thái tử Trường Sanh, Thái tử đang gục đầu bên án thư, một ngọn nến đang lập lòe bên cạnh. Trường Thọ vuốt đầu con, Thái tử chợt tỉnh quỳ lạy đón cha.
TRƯỜNG THỌ: Con ơi! Phiên vương đã kéo quân đến cướp ngôi. Cha không muốn chỉ vì cái ngai vàng này mà để nhân dân hai nước phải khổ đau. Nay cha đã quyết nhường ngôi cho họ, con hãy chuẩn bị hành trang theo ta lên rừng tìm đạo.
Trường Sanh vào trong chuẩn bị, lát sau trở ra.
TRƯỜNG THỌ: Thôi! Giã từ điện ngọc, cung son; giã từ quyền uy, ngôi báu. Ta đi tìm giải thoát…
Hai cha con dắt nhau vào rừng…
(MÀN TỪ TỪ HẠ)
oOo
MÀN 2
KHUNG CẢNH: Cảnh rừng sâu âm u.
NHÂN VẬT:
- VUA TRƯỜNG THỌ.
- THÁI TỬ TRƯỜNG SANH.
- ÁC NHÂN.
(KÉO MÀN)
Trường Thọ đang ngồi thiền định.
TIẾNG VỌNG: Thế là từ đó, bụi trần gian giũ sạch… Trường Thọ cùng con ngày ngày thúc liểm thân tâm, an vui trong Chánh pháp… Trường Sanh thường vào rừng hái hoa quả cúng dường cha…
TRƯỜNG SANH: Cha ơi! Con đã tìm ra một chỗ nhiều hoa quả lắm. Cha ơi! Cha xem này (đưa rổ trái cây vừa hái ra).
TRƯỜNG THỌ: Con giỏi lắm! Nhưng đừng đi xa quá, sông sâu vực thẳm, nguy hiểm lắm con à!
TRƯỜNG SANH: Con xin ghi nhớ lời cha dạy. Cha ơi, giờ con đi lấy nước nghe cha.
TRƯỜNG THỌ: Con phải cẩn thận, mùa này trời mưa, suối sâu lắm nghe con.
TRƯỜNG SANH: Dạ, thưa cha, con nhớ rồi ạ.
Trường Sanh ôm bình đi lấy nước. Chợt một tiếng reo to làm Trường Thọ giật mình.
ÁC NHÂN: A! Chính vua Trường Thọ đây rồi (một người hiện ra từ lùm dứa dại). Kinh thành đã bị chiếm, một số Trung thần tử tiết, một số lui về ở ẩn. Phiên vương đã ra lệnh truy nã ngài. Ngày nào Phiên vương còn chưa giết được ngài thì dân chúng còn khổ sở, lầm than.
TRƯỜNG THỌ: Có thật như thế sao? Vì ta trốn đi mà nhân dân phải chịu nhọc nhằn, đau khổ sao?
ÁC NHÂN: Vâng! Quả đúng như thế. Phiên vương đã đánh đập, tra khảo biết bao nhiêu người, vì nghi họ chứa chấp ngài. Phiên vương lại còn treo thưởng cho ai bắt được ngài (Ác nhân cầm tay Trường Thọ).
ÁC NHÂN: Ngài hãy theo tôi về triều, để tôi nạp lấy thưởng (Trường Thọ giật mạnh tay, tên Ác nhân ngả chúi).
TRƯỜNG THỌ: Về triều ư? Không! Ta không để Phiên vương giết ta được… Nhưng, không lẽ ta để cho dân chúng phải bị đọa đày ư? Ta đã nguyện hy sinh tất cả để cứu đời mà! Vả lại cái thân giả tạm này rồi cũng có ngày tiêu tan… Phải! Ta phải cứu lấy dân chúng (Trường Thọ đưa hai tay cho tên Ác nhân).
TRƯỜNG THỌ: Người ơi! Nếu ta bị bắt mà dân chúng bớt khổ và người được sung sướng vì có tiền thưởng thì ta có tiếc chi. Đây! Tay ta đây, ngươi hãy trói đi (Ác nhân đến gần Trường Thọ).
TRƯỜNG THỌ: Khoan! Để ta viết vài dòng cho con ta đã (Trường Thọ viết lên giấy rồi cài lên cây).
Ác Nhân dẫn Trường Thọ đi. Trường Sanh lấy nước về đến.
TRƯỜNG SANH: Cha ơi, con lấy nước về rồi, nước trong lắm cha à. Cha ơi! Cha ơi! (Trường Sanh chạy tìm cha, cuối cùng chàng thấy mảnh giấy cha để lại).
TRƯỜNG SANH (cầm mảnh giấy lên đọc): “Cha đã quyết hy sinh để cứu lấy chúng dân. Con đừng tìm cha vô ích. Hãy ở lại tiếp tục tu trì Chánh pháp”. Không, không! Cha ơi! Chúng sẽ giết cha mất, cha ơi!
(Trường Sanh ngất đi, lát sau tỉnh dậy).
TRƯỜNG SANH: Phiên vương! Ngươi tàn bạo, độc ác đến thế sao? Cha ta đã nhường ngai vàng cho ngươi; đã tìm vào rừng sâu tu hành, vậy mà ngươi vẫn không để cho cha ta được yên (Trường Sanh tỏ nét mặt giận dữ). Được rồi, cây muốn lặng mà gió chẳng chịu ngừng. Phiên vương! Hãy chờ ta trả thù cho cha ta. Cha ơi!
(Trường Sanh tìm về kinh thành).
(MÀN HẠ NHANH)
oOo
MÀN 3
KHUNG CẢNH: Một hành cung của Phiên vương cho lập ở ngoại thành để xét xử vua Trường Thọ.
NHÂN VẬT:
- VUA TRƯỜNG THỌ.
- THÁI TỬ TRƯỜNG SANH (đã hóa trang).
- TRUNG THẦN (THỪA TƯỚNG).
- PHIÊN VƯƠNG.
- CÁC QUAN CẬN THẦN / THÁI GIÁM.
- ĐAO PHỦ & CÁC QUÂN SĨ.
(KÉO MÀN)
Quang cảnh Phiên vương đang xử Trường Thọ vương. Trong lúc dân chúng vây quanh tỏ vẻ tiếc thương vua Trường Thọ; Trường Sanh len lỏi đến gần. Thấy cha đang bị hành hạ, Trường Sanh đau đớn vô cùng, chàng hét lên.
TRƯỜNG SANH: Cha! Cha ơi! Con sẽ trả thù, con phải trả thù, trả thù cho cha.
Một quan trung thần đứng cạnh bịt miệng chàng lại.
TRUNG THẦN: Xin Thái tử chớ quá bi ai. Hãy chờ thời cơ thuận lợi.
TRƯỜNG SANH: Người là ai? Kìa, quan Thừa tướng! Nó đã giết cha ta; nó đã cướp giang sơn của ta. Ta phải lấy máu kẻ thù để rửa hận giết… giết… cha (Trường Sanh ngất đi).
TRƯỜNG THỌ: Trường Sanh con! Hãy tưới tình thương và đức độ xuống hận thù, đừng bao giờ dùng gươm giá để trả lời gươm giáo. Con hãy cố sống cuộc đời Chư Phật: Hỷ xả, Từ bi (ngừng một chút). Hỡi Phiên vương! Hãy nhớ lấy lời ta. Hãy dùng tình thương mà đối với chúng dân. Nếu không, ngươi sẽ phải thất bại.
PHIÊN VƯƠNG: Quân! Tử hình! Sau đó, các ngươi hãy vào rừng tìm giết luôn Thái tử Trường Sanh.
(MÀN HẠ NHANH)
oOo
MÀN 4
KHUNG CẢNH: Cảnh trong cung điện Phiên vương,
NHÂN VẬT:
- PHIÊN VƯƠNG.
- THÁI TỬ TRƯỜNG SANH (trong vai một người hầu).
- THỪA TƯỚNG.
- VÀI VIÊN QUAN CẬN THẦN / THÁI GIÁM.
- QUÂN SĨ.
(KÉO MÀN)
Phiên vương ngồi trên ngai, quân sĩ đứng hầu.
PHIÊN VƯƠNG: Quân! Cho mời Thừa tướng.
QUÂN SĨ: Bẩm vâng.
Một quân sĩ ra ngoài và vào cùng Thừa tướng.
THỪA TƯỚNG: Bệ hạ vạn vạn tuế! Bệ hạ cho gọi thần có việc gì?
PHIÊN VƯƠNG: Hôm trước khanh có nói với ta, khanh có một tên hầu cận trung thành rất giỏi săn bắn phải không?
THỪA TƯỚNG: Muôn tâu bệ hạ, quả đúng như thế ạ.
PHIÊN VƯƠNG: Khanh hãy cho nó vào hầu trẫm, để trẫm xem mặt mũi nó như thế nào.
Thừa tướng ra ngoài, dẫn Trường Sanh đi vào.
TRƯỜNG SANH: Bệ hạ vạn vạn tuế!
PHIÊN VƯƠNG: Bình thân. Ta nghe nói nhà ngươi săn bắn rất giỏi phải không?
TRƯỜNG SANH: Muôn tâu, trước đây, thần thường theo cha lên rừng đốn củi, nên biết được những chỗ có nhiều thú ạ.
PHIÊN VƯƠNG: Thừa tướng, ngày mai ta sẽ đi săn, ngươi cùng tên hầu cận của ngươi hãy theo phò tá cho ta nhé!
THỪA TƯỚNG: Tâu vâng.
PHIÊN VƯƠNG: Được, cho các ngươi lui. Quân! Hồi cung.
Chờ cho vua đi ra, các quan đi theo sau, quân sĩ theo hộ giá cho Phiên Vương.
(MÀN HẠ NHANH)
oOo
MÀN 5
KHUNG CẢNH: Cảnh quan binh, quân sĩ hộ giá Phiên vương đi săn trong rừng.
NHÂN VẬT:
- PHIÊN VƯƠNG.
- THÁI TỬ TRƯỜNG SANH.
- THỪA TƯỚNG.
- VÀI VIÊN QUAN CẬN THẦN / THÁI GIÁM.
- QUÂN SĨ.
(KÉO MÀN)
Đoàn đi săn đi loanh quanh một lúc, Phiên vương cùng Trường Sanh tách ra đi riêng. Đi một hồi, Phiên vương mệt mỏi, không đi nổi nữa…
PHIÊN VƯƠNG: Này khanh, trẫm mệt lắm rồi, hãy ngồi xuống đây nghỉ một lát đã.
TRƯỜNG SANH: Tâu vâng, bệ hạ hãy nằm xuống đây nghỉ một lúc cho khỏe, để hạ thần đi tìm xem quanh đây có lối ra không.
Trường Sanh đi một lúc trở lại, Phiên vương vừa tỉnh giấc.
PHIÊN VƯƠNG: Này khanh, khanh có tìm được lối ra chưa?
TRƯỜNG SANH: Muôn tâu bệ hạ! Trời tối quá, hạ thần chưa tìm được đường ra ạ. Xin bệ hạ cứ yên lòng nằm đây nghỉ. Sáng mai, hạ thần sẽ tìm được đường ra, mong bệ hạ chớ lo âu.
Trường Sanh dọn chỗ cho Phiên vương nằm nghỉ, Trường Sanh đeo gươm đứng hầu.
TIẾNG VỌNG 1: Trường Sanh!… Nó đã giết cha mày, chiếm giang sơn của mày, còn chờ gì nữa mà không ra tay trả thù?… (Trường Sanh rút gươm ra khỏi vỏ, tiến đến gần bên Phiên vương).
TIẾNG VỌNG 2: Trường Sanh con!… Hãy tưới tình thương và đức độ xuống hận thù…, Đừng bao giờ dùng gươm giáo để trả lời gươm giáo… Hãy sống cuộc đời Chư Phật… Hỷ xả… Từ bi… (Trường Sanh chùng tay gươm lại, chàng đau đớn tra gươm vào vỏ, Phiên vương giật mình tỉnh giấc).
PHIÊN VƯƠNG: Này khanh, trẫm vừa mơ thấy một người muốn giết trẫm.
TRƯỜNG SANH: Muôn tâu bệ hạ! Có lẽ do hơi lạnh thấm vào người nên sinh ra mộng mị, chớ có hạ thần đứng đây thì làm sao có ai dám bén mảng đến. (Phiên vương lại nằm xuống ngủ tiếp, Trường Sanh bị dằn vặt tâm tư dữ dội).
TIẾNG VỌNG 1: Trường Sanh!… Ngươi còn chờ gì nữa mà không lấy máu kẻ thù tế hồn cha?… (Trường Sanh lại rút gươm ra, tiến đến bên Phiên vương).
TIẾNG VỌNG 2: Đừng!… Trường Sanh con!… Hãy sống cuộc đời Chư Phật… Hỷ xả… Từ bi… (Trường Sanh buông gươm, dáng điệu bất lực, buồn bã, tay ôm đầu).
TIẾNG VỌNG 1: Trường Sanh!… Tại sao ngươi không xuống tay?… Hay là ngươi đã quên thù của cha ngươi?!… (Trường Sanh lại rút gươm, tiến đến kề vào cổ Phiên vương).
TIẾNG VỌNG 2: Trường Sanh!… Ta đã rời xa cung điện, hy sinh ngôi báu, theo chân Phật tìm giải thoát, sao nay con lại muốn phạm vào sát giới?… Chẳng lẽ con đã quên lời ta đã dạy con?… Con ơi!… Lấy ân báo oán, oán tiêu tan. Lấy oán báo oán, oán mãi chất chồng… (Trường Sanh vứt gươm đi và hét lên trong bực tức):
TRƯỜNG SANH: Hỡi kẻ thù tàn ác! Vì danh dự nhà ta, vì lời dặn của cha ta, ta sẵn lòng tha chết cho ngươi! (Phiên vương sực tĩnh ngơ ngác).
PHIÊN VƯƠNG: Khanh ơi, trẫm vừa mơ thấy con của Tiên vương tha trẫm mà không trả thù. Khanh có biết là điềm gì không?
TRƯỜNG SANH: Thưa ngài, con của vua nước này chính là tôi đây. Khi cha tôi bị ngài tử hình, có dặn tôi không nên buộc chặt oán thù. Hãy noi gương Chư Phật sống cuộc đời hỷ xả, từ bi. Vì thế, tôi đã ba lần rút gươm muốn giết ngài nhưng lại thôi (Phiên vương ôm chầm lấy Trường Sanh mà khóc nức nở).
PHIÊN VƯƠNG: Thôi, khanh hãy giết trẫm để trả thù. Trẫm không muốn khanh khổ tâm hơn nữa!
TRƯỜNG SANH (xúc cảm quỳ xuống): Không! Hạ thần xin chịu tội, bệ hạ hãy xử thần đi!
(Trường Sanh quỳ xuống nâng kiếm dâng lên Phiên vương. Phiên vương cũng quỳ xuống đỡ Trường Sanh đứng dậy).
PHIÊN VƯƠNG: Không! Trẫm đã nhìn thấy cái sai quấy của mình rồi. Trẫm xin được sám hối ăn năn.
Thừa tướng dẫn đoàn quân đi vào, thấy Phiên vương và Trường Sanh đang xúc động bên nhau, tất cả đều quỳ xuống.
THỪA TƯỚNG: Muôn tâu bệ hạ! Hạ thần đã tìm được lối ra, xin bệ hạ mau kíp dời chân.
PHIÊN VƯƠNG: Này các khanh! Các khanh có biết ai đây không? (tiến đến cầm tay Trường Sanh) Đây, đây là ân nhân của trẫm, mà cũng là con của Tiên vương. Nay, trước mặt bá quan văn võ, ta xin được trao trả ngôi báu lại cho Thái tử Trường Sanh; các khanh hãy phò Thái tử chăn dân, trị nước theo tinh thần của Tiên vương đức độ.
Phiên vương cởi long bào trao cho Trường Sanh, cầm tay Trường Sanh đi xuống, các quan theo phía sau.
TIẾNG VỌNG: Lành thay!… Lành thay!… Tình thương đã xóa được hận thù, từ đây nhân dân sống trong an vui, no ấm, nơi nơi an lạc thái bình…
(MÀN TỪ TỪ HẠ)
———=HẾT=———
DIỆU HOA – NGUYỄN KIM LIÊN
Thư Viện GĐPT có bổ túc thêm vài chú thích chĩ dẫn nhỏ
