Cuộc tự thiêu của Sư Cô Thích Nữ Diệu Quang – Vụ cướp xác và đòi xác

Ngày 15/8/1963, trong lúc tại Huế, khoảng 1.000 sinh viên và học sinh biểu tình trong thành phố để đòi hỏi chính quyền phải trả lại di thể Cố Đại Đức Thích Thanh Tuệ về chùa và để phản đối vụ đàn áp ở chùa Phước Duyên, Thiên Mụ nhằm cướp nhục thân Đại Đức Thích Thanh Tuệ vừa tự thiêu ngày 13/8/1963 (24.6.ÂL Quý Mão) trước cổng tam quan chùa Phước Duyện (thành phố Huế) thì có tin một Ni Cô tẩm xăng và châm lửa tại Ninh Hòa, gần thị xã Nha Trang.

Tin tức loan ra Huế, vào Sài Gòn và khắp nước làm chấn động dư luận và cả nhà cầm quyền đương cuộc. Người tự thiêu là Ni Cô Thích Nữ Diệu Quang, 21 tuổi, Thức-xoa-ma-na Ni giới, đệ tử của Ni Sư Như Hoa, trụ trì chùa Vạn Thạnh, Nha Trang; hiện Ni Cô đang tu học tại Ni viện Vạn Thạnh và giảng dạy cho các lớp sơ học Thiện Tài của Tỉnh Hội Phật Giáo Khánh Hòa.

Ni Cô đã tự nguyện thiêu thân trước đó mấy lần nhưng đều bị cản ngăn; lần này, để cứu nguy cho Đạo pháp trong cơn nguy ngập, Ni Cô ra Ninh Hòa, tẩm xăng châm lửa tự thiêu hồi 8g30′ ngày 15/8/1963 (26.6.ÂL Quý Mão) trên một khoảnh đất trống cạnh trường Hòa Xuyên, gần ga xe lửa Ninh Hòa ở quận Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa, cách chùa Chi Hội Phật Giáo Ninh Hòa chừng một cây số và cách thị xã Nha Trang 35km về hướng Bắc. Ngọn đuốc Diệu Quang là ngọn đuốc thứ tư trong mùa Pháp Nạn.

Di ảnh Ni Cô Thích Nữ Diệu Quang.

Ni Cô Thích Nữ Diệu Quang tục danh Ngô Thị Thu Minh, tự Minh Nguyệt, sinh ngày 11.1.1936, chánh quán xã Phù Cát, quận Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên. Thân phụ là ông Ngô Đình Hòe và Thân mẫu là bà Nguyễn Thị Nghĩa, gia đình của Ni Cô hiện cư trú tại Nha Trang. Cô là con thứ 2, chị đầu của Cô là tu sĩ Huệ Thành tu tại chùa Từ Nghiêm, Sài Gòn.

Sinh trưởng trong một gia đình nề nếp gia phong, thuở thiếu thời Cô đã là một người chị gương mẫu trong gia đình. Nhận biết cuộc đời vốn giả tạm nên vào năm 21 tuổi, Cô cắt ái từ thân bắt đầu cuộc hành trình đi tìm Đạo pháp và được Ni Sư Thích Nữ Như Hoa, trụ trì chùa Vạn Thạnh ở Nha Trang thấu hiểu tấm lòng thành khẩn thâu nhận Cô làm đệ tử.

Cùng năm 21 tuổi, Cô được cho thọ Sa-di-ni giới. Học xong Trung học, Cô được gởi theo học các lớp nội điển tại Phật Học Viện Hải Đức (PHV Trung Phần), Nha Trang. Năm 26 tuổi, Cô được thọ giới Thức Xoa Ma Na và ngay sau đó phát tâm giảng dạy cho các lớp Sơ học Thiện Tài miễn phí do Tỉnh Hội Phật Giáo Khánh Hòa quản trị.

Năm 1963 Ni Cô 27 tuổi. Nhận thấy Đạo pháp lâm nguy trong cơn Pháp Nạn, Ni Cô tự mình tẩm xăng tự thiêu thân để cảnh tỉnh Tổng thống cùng Chính phủ đương quyền và cứu nguy Đạo pháp.

Ngay sau khi Ni Cô tự thiêu, Quý Thầy đang tập trung đứng canh giữ di thể Ni Cô thì nhà cầm quyền với phương tiện sẵn có, dùng áp lực cướp thi hài và tất cả những bức thư di bút của Ni Cô mang đi biệt tích, không ai biết được nội dung của những bức di thư Ni Cô để lại. Ông Quận trưởng Ninh Hòa đã đánh lừa Thầy trị sự trưởng, Thầy trụ trì chùa Hội quán Chi Hội Ninh Hòa và quý Thầy khác đó là thi thể của một người điên lâu nay ở tại quận.

Được tin Ni Cô tự thiêu và đã bị mất xác, ở thị xã Nha Trang, Tăng Ni và Tín đồ Phật Giáo Tỉnh Hội Khánh Hòa đã biểu tình trước Tòa hành chánh Khánh Hòa để đòi hỏi chính quyền trả lại thi hài Ni Cô ngỏ hầu an táng theo giáo lễ.

Ông Tỉnh trưởng ra lệnh cho nhân viên công lực đưa dây kẽm gai ngăn chặn không cho Gia Đình Phật Tử và Hội viên vào nơi Tăng Ni tập trung. Dần dà số Đạo hữu Hội viên càng lúc càng đông. Sau những lời la ó phản đối nhà cầm quyền ngoan cố, độc tài và sau những giằng co giữa quý Thầy cùng Gia Đình Phật Tử với nhân viên công lực, vòng vây được mở ra, một số đông đồng bào đã vào được. Lúc này quý Thầy luôn kêu gọi đồng bào bình tĩnh, bất bạo động.

Học tăng Phật Học Viện Nha Trang đứng cầu nguyện trước Ty Thông Tin Khánh Hòa.

Trước quang cảnh vô cùng náo loạn, và không chịu nổi những lời mắng nhiếc cay đắng của đồng bào, nhà cầm quyền bưng bít sự thật, loan truyền đã trả xác lại cho song thân Sư Cô.

Sau 8 tiếng đồng hồ phơi nắng, chịu khát trước Tòa hành chánh Khánh Hòa, đoàn biểu tình tạm giải tán để về chùa.

Trong khi đó ở Ninh Hòa, ông Quận trưởng sau khi cướp được nhục thân Ni Cô dời đi một chỗ khác, đã dùng áp lực bắt buộc Ban Trị Sự Chi Hội Phật Giáo Ninh Hòa để những Đạo hữu thuộc công chức tại quận phải viết giấy từ chức tại Chi Hội, nếu không sẽ bị đổi đi xa.

Cả buổi chiều và tối hôm ấy, di thể Ni Cô cũng không được trả cho gia đình như lời tuyên bố của Tòa Hành Chánh đã loan. Đứng trước những lời dối trá và hành động xảo quyệt của Tòa Hành Chánh, đồng bào Phật Tử quá uất ức hẹn nhau lại biểu tình vào sáng hôm sau, ngày 16.8.

Ngày 16.8.1963, song thân Ni Cô Diệu Quang trình bày cho biết chưa hề thấy xác con và ông bà không hề thỏa thuận cho ai lạm nhận, vì là đã xuất gia cửa Phật thì thể xác và tâm linh đều phải được Giáo Hội quyết định.

Sáng sớm tinh sương, toàn thể Tăng Ni và đồng bào Phật Tử họp nhau trước cổng chùa để tiếp tục đi đòi di thể Ni Cô. Đoàn biểu tình vừa xuống tới đường Độc Lập thì bị nhân viên công lực dùng nhiều mánh khóe và phương tiện để giải tán như lựu đạn cay, lưỡi lê gắn súng cầm tay… Một cuộc ẩu đã xảy ra! Máu chảy, người bị thương, kẻ bị ngất. Thành phố Nha Trang biến thành một bãi chiến trường hổn độn và quái dị. Nhân viên công lực đã dùng mọi khí giới trong tay để tấn công những kẻ tay không. Vì quá uất ức, Tín đồ Phật Tử cùng đồng bào vẫn tiến tới… những tiếng đả đảo, la ó vang lên một góc trời. Cuộc đàn áp này hết sức dã man. Hơn 200 người bị bắt giữ và gần 30 người bị đả thương.

Dù bị đàn áp mãnh liệt như vậy, nhưng cuộc biểu tình cũng có một kết quả tốt về tinh thần; thế nhưng thi hài Ni Cô Diệu Quang vẫn chưa được trả. Nhà cầm quyền địa phương đã vội vã vùi dập ở một nơi nào không ai biết.

Tối hôm ấy thì có lệnh “thiết quân luật” từ 20 giờ đến 6 giờ sáng. Công an, Mật vụ đi khắp các nẻo đường suốt đêm để dò xét, kịp thời giải tán những bạo động mà họ nghĩ có thể sẽ xảy ra.

Ngày 17.8.1963, Tỉnh Hội gởi thư phản kháng sự vu cáo của Tòa Hành Chánh trong cuộc biểu tình ngày hôm trước rằng các Tăng Ni và Phật Tử đã hành hung nhân viên công lực, trong khi đó trái lại, nhân viên công lực đã hành hung Phật Tử bằng đủ mọi thứ khí giới nên sau cuộc biểu tình mấy chục Tăng Ni và Đoàn viên Gia Đình Phật Tử mình đầy thương tích và có 2 người chết ngất tại chỗ. Ngoài những lời tố cáo, Tỉnh Hội còn khẳng định rất mạnh mẽ: “Dù chính quyền địa phương có áp dụng những biện pháp cứng rắn đến đâu, Tỉnh Hội cũng cho đây là một ân huệ để có dịp góp phần xương máu cho đồng đạo của Tỉnh Hội.”

Ngoài ra, Tỉnh Hội cũng viết thư cho Tòa Hành Chánh đòi trả tự do cho những người bị bắt giữa đường trong cuộc biểu tình ngày hôm trước, và yêu cầu chấm dứt ngay tình trạng bắt bớ tương tự.

Ngày 18.8.1963, Tỉnh Hội lại viết thư đòi di thể Ni Cô Diệu Quang và nhắc lại yêu cầu trả tự do cho các Phật Tử đã bị bắt trong hai ngày 16 và 17 tháng 8.

Ngày 19.8.1963, Gia đình Ni Cô Diệu Quang vì không liên lạc chặt chẽ, và bố trí không sít sao nên chỉ còn Đạo hữu Ngô Đình Hòa, thân phụ của Ni Cô ký vào “thư đòi xác”, còn vợ và các con Đạo hữu bị khủng bố, hăm dọa, nên đã không thỏa thuận lời yêu cầu của Tỉnh Hội được.

Cũng bắt đầu từ ngày 19.8, chùa Hội quán Tỉnh Hội và Phật Học Viện Hải Đức (PHV Trung Phần, Nha Trang) bị phong tỏa, bao vây chặt chẽ, điện nước bị cắt suốt trong 3 ngày đêm. Khoảng 300 Tăng sĩ và Cư sĩ thân cận chư Tăng bị cô lập trong 2 địa điểm ấy. Trong khi đó một số Tín đồ, Đoàn viên Gia Đình Phật Tử và học sinh bị bắt bớ, tra khảo, đánh đập rồi bắt đi rào “Ấp Chiến Lược”. Tỉnh Hội lại tiếp tục viết thư yêu cầu giải tỏa chùa và rút nhân viên công lực bao vây chùa để được rước Giác linh Ni Cô từ Ninh Hòa về chùa Tỉnh Hội.

Việc chưa kết quả thì xảy ra biến cố “Tổng tấn công chùa chiền” (Chiến dịch Nước Lũ) ngày 20.8.1963 và lệnh “giới nghiêm toàn quốc”…

Đài và bia tưởng niệm Thánh Tử Đạo Thích Nữ Diệu Quang tại Khánh Hòa.

oooooooooOOOooooooooo

Kỷ niệm 50 năm Pháp Nạn Phật Giáo Việt Nam (1963-2013)
QUANG MAI

Sưu lục và biên soạn lại theo “Bản Tường Thuật cuộc vận động cho 5 nguyện vọng Phật Giáo của tỉnh Khánh Hòa” & tài liệu VIỆT NAM PHẬT GIÁO TRANH ĐẤU SỬ của Tuệ Giác,- “giấy cho phép xuất bản” số 006/KDV/VP ngày 2.9.1964 của Kiểm Duyệt Vụ, Tổng Vụ Hoằng Pháp – Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất, Hình ảnh đài tưởng niệm do Tâm Kim (Khánh Hòa) bổ sung.

>>> Xem Tiểu sử Thánh Tử Đạo: Ni Cô Thích Nữ Diệu Quang

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.