Văn dĩ tải đạo – Thi dĩ ngôn chí
Ông được mệnh danh là nhà bác học nổi tiếng của nước ta vào thế kỷ XVIII. Ông từng đi Sứ nhà Thanh, làm thơ đối đáp với Sứ thần các nước khác. Và các tác phẩm ông sáng tác có tới 40 bộ, gồm hàng trăm quyển sách…
Xin gởi tặng đến Quý Bạn Đọc một vài câu đối Tết mang dấu ấn Phật Giáo mà chúng tôi sưu tầm được, gọi là “trong cửa Phật, hoa cỏ mùa xuân cũng làm lòng người có chút an tịnh, chút niềm Xuân cửa Phật, nguyện cầu tất cả bình an”…
Ngày ba bữa, vỗ bụng rau bịch bịch, người quân tử ăn chẳng cầu no,
Đêm năm canh, an giấc ngáy kho kho, đời thái bình cửa thường bỏ ngỏ…
Chính vì ý tưởng “tìm xuân” nên xuân không thể hiện. Chúa Xuân không ở bên ngoài, không phải là đối tượng của sự tìm cầu, mà chính là mình – con người bất sanh bất diệt xưa nay. Sực tỉnh xoay trở về chính mình, ta mới nhận ra, quả thật xuân đang trùm khắp vạn hữu, mai đang tỏa ngát mùi hương.!..
Y thùy tuyệt cảnh cấu đình đài,
Phạt tận tung chi trụy hạc thai.
Thạch huyệt hà niên sơ tạc phá,
Kim thân tiền dạ khước phi lai.
Đình vân xứ xứ tăng miên định,
Lạc nhật sơn sơn viên khiếu ai…
…Tuy nói rằng có thập loại chúng sinh nhưng thực tế trong bài Văn Chiêu Hồn (một tên gọi khác của Văn Tế Thập Loại Chúng Sinh) này Nguyễn Du đã đưa vào đến 13 loại chúng sinh, như trong khoa nghi của đạo Phật có đến 13 loại…
Văn Tế Thập Loại Chúng Sinh là một bài văn khấn tế đề cập đến xã hội hồn ma một cách thảm thương nhất. Đó là hình ảnh “lộn trái” của xã hội trần thế, song khác biệt cơ bản ở chỗ không có đối lập giàu nghèo, sang hèn. Chúng sinh ai cũng như ai cùng chịu cảnh đọa đày, oan khuất và cô đơn…
Trải vách quế gió vàng hiu hắt,
Mảnh vũ y lạnh ngắt như đồng,
Oán chi những khách tiêu phòng,
Mà xui phận bạc nằm trong má đào.
Duyên đã may cớ sao lại rủi,
Nghĩ nguồn cơn dở dói sao đang…
Bài thơ Sau đây của cụ Huỳnh Thúc Kháng viết năm 1908, trước khi ông bị Pháp đày ra Côn Đảo, từng được lưu truyền rộng rãi ở miền Trung Việt Nam thời kỳ Pháp thuộc.
Bài thơ chúng tôi nhận được từ danlambaovn.blogspot.com do Huỳnh Thục Vy – một hậu duệ của cụ Huỳnh – chia sẻ…
Nguyên tác chữ Hán của Đặng Trần Côn 鄧 陳 琨 – Bản dịch chữ Nôm tương truyền của Đoàn Thị Điểm 段 氏 點. Bản Chinh phụ ngâm khúc của Vân bình Tôn Thất Lương dẫn giải và chú thích, Tân Việt, 1950, ghi tác giả bản dịch chữ nôm là Đoàn Thị Điểm…
Ngư Tiều y thuật vấn đáp (Ông Ngư, ông Tiều hỏi đáp về thuật chữa bệnh) là truyện thơ dài của cụ Nguyễn Đình Chiểu. Hai nhân vật chính của truyện, Bào Tử Phược và Mộng Thê Triền vì gặp cảnh mất nước nên đã đi ở ẩn làm ngư, làm tiều, sau đó gặp được Đạo Dẫn, Nhập Môn và Kỳ Nhân Sư truyền cho y thuật trị bệnh cứu đời…
Vũ trung tùy bút là tập tùy bút nổi tiếng bằng chữ Hán của Phạm Đình Hổ, gồm 90 bài, được viết vào khoảng cuối thế kỉ 18 đầu thế kỉ 19, ghi lại nhiều sự việc lớn nhỏ xảy ra trong xã hội Việt Nam cuối Lê đầu Nguyễn…